Tiểu luận của Nguyễn Chí Hoan: Bước gió truyền kỳ - Cho lý lẽ sinh tồn Học giả An Chi: Cả một đời cống hiến cho tiếng Việt, vì tiếng Việt Chuyện tình chấn động của nữ nhà văn vừa đoạt Nobel Tổng ôn tập MÔN VĂN Lớp 10. A.1. Soạn bài Tổng quan văn học Việt Nam siêu ngắn. A.2. Bài giảng Tổng quan văn học Việt Nam. A.3. Sơ đồ các bộ phận của văn học Việt Nam. A.4. Soạn Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ siêu ngắn. Đề Tài Luận Văn Ngành Lý Luận Văn Học: Cảm Hứng Triết Luận Về Con Người Trong Truyện Ngắn Việt Nam Giai Đoạn 1986-2000 Luận Văn Thạc Sĩ Ngành Lý Luận Văn Học: Nghệ Thuật Trần Thuật Trong Truyện Ngắn Nguyễn Minh Châu Danh Sách 60+ Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Tâm Lý Học Chọn Lọc. June 19, 2020. Luận Văn. Tâm lý học là một ngành có nhiều tiềm năng phát triển trong tương lai. Chúc mừng bạn vì bạn đã xác định theo học thạc sĩ ngành này. Và chỉ còn vài tháng nữa thôi, bạn sẽ kết thúc Câu 1 (trang 136 sgk Văn 11 Tập 1): - Loại: là phương thức tồn tại chung. - Thể: là sự hiện thực hóa của loại. - Tác phẩm văn học bao gồm: tự sự, trữ tình, kịch. + Các thể loại trữ tình: ca dao, thơ cách luật, thơ tự do, thơ trào phúng,…. + Các thể loại tự sự: truyện Nét đặc biệt của văn bản: Thuyết minh về loài ruồi dưới hình thức tự sự, kể lại một phiên tòa xử tội; có sử dụng biện pháp nghệ thuật nhân hóa, miêu tả, ẩn dụ. c. Các biện pháp nghệ thuật làm nổi bật nội dung thuyết minh và gây hứng thú cho người đọc, cả các bạn đọc nhỏ tuổi. 4Px3h. Lập dàn ý chi tiết và bài văn mẫu nghị luận về ý kiến Yếu tố quan trọng bậc nhất của truyện ngắn là những chi tiết cô đúc, có dung lượng lớn và lối hành văn mang nhiều ẩn ý, tạo cho tác phẩm những chiều sâu chưa nói hết. Bài nghị luận Yếu tố quan trọng bậc nhất của truyện ngắn là những chi tiết cô đúc bàn về tầm quan trọng của những chi tiết được chọn lọc, nhào nặn, sáng tạo bởi tác giả nhằm chuyển tải nội dung, ý nghĩa của truyện. Dưới đây là mẫu dàn ý chi tiết và bài văn mẫu sưu tầm được gửi đến các bạn học sinh tham khảo, hi vọng sẽ giúp các bạn dễ dàng tiếp cận đề bài và triển khai bài văn một cách hợp lí. Đề bài Bàn về truyện ngắn, Từ điển Thuật ngữ Văn học Nhà xuất bản Văn học, 1992 trang 253 có viết "Yếu tố quan trọng bậc nhất của truyện ngắn là những chi tiết cô đúc, có dung lượng lớn và lối hành văn mang nhiều ẩn ý, tạo cho tác phẩm những chiều sâu chưa nói hết." Anh chị hãy giải thích và chứng minh ý kiến trên. Dàn ý chi tiết nghị luận về ý kiến I. Mở bài - Nêu vấn đề nghị luận, trích dẫn ý kiến "Yếu tố quan trọng bậc nhất của truyện ngắn là những chi tiết cô đúc, có dung lượng lớn và lối hành văn mang nhiều ẩn ý, tạo cho tác phẩm những chiều sâu chưa nói hết." II. Thân bài 1. Giải thích các khái niệm Chi tiết trong tác phẩm văn học là Những tiểu tiết của tác phẩm mang sức chứa lớn về cảm xúc và tư tưởng - Từ điển thuật ngữ văn học. Chi tiết cô đúc, có dung lượng lớn Là những chi tiết đã được chọn lọc, nhào nặn, thông qua sự sáng tạo của nhà văn để có thể chuyên chở những ý nghĩa rộng lớn, sâu sắc mà nhà văn muốn chuyển tải. Lối hành văn mang nhiều ẩn ý Qua cách dùng từ, đặt câu, sử dụng các biện pháp nghệ thuật, vv.. nhà văn tạo được cách diễn đạt riêng, giọng điệu riêng góp phần thể hiện quan niệm nghệ thuật của nhà văn. Những chiều sâu chưa nói hết của tác phẩm Chính là những vấn đề, những suy tư trăn trở, những quan niệm, thái độ, tình cảm.. của nhà văn được gửi gắm phía sau hình tượng, phía sau câu chữ. 2. Giải thích ý kiến Vì sao chi tiết cô đúc, có dung lượng lớn và lối hành văn nhiều ẩn ý lại là yếu tố quan trong bậc nhất của truyện ngắn? Đặc trưng của truyện ngắn Quy mô, dung lượng phản ánh hiện thực "nhỏ", mỗi truyện ngắn có thể ví như "một lát cắt của hiện thực đời sống" khắc họa một hiện tượng, phát hiện một nét bản chất trong quan hệ nhân sinh hay đời sống tâm hồn con người ; hạn chế về độ dài tác phẩm. Cho nên những chi tiết cô đúc, hàm chứa nhiều ý nghĩa, lối hành văn nhiều ẩn ý là hướng giải quyết tối ưu cho việc chuyển tải nội dung. Mỗi tác phẩm có một hệ thống chi tiết nghệ thuật. Có thể đó là một hệ thống chi tiết dày đặc như trong tác phẩm truyện, hoặc chỉ vài nét chấm phá như trong tác phẩm thơ. Nhờ hệ thống chi tiết này mà thế giới nghệ thuật của tác phẩm, từ con người đến cảnh vật hiện ra một cách cụ thể, sinh động, đồng thời cũng góp phần soi tỏ ý nghĩa của tác phẩm. Chi tiết có ý nghĩa rất sâu sắc trong việc cắt nghĩa hình tượng nghệ thuật của tác phẩm. Đọc hiểu hình tượng trong tác phẩm không thể không đọc hiểu các chi tiết nghệ thuật. Cần phải nắm lấy chi tiết nghệ thuật quan trọng nhất của tác phẩm, tìm hiểu nó trong mối quan hệ với các chi tiết khác trong tác phẩm để thấy được vai trò, ý nghĩa, tác dụng của chi tiết nghệ thuật ấy trong việc thể hiện nội dung tư tưởng tác phẩm, đóng góp sáng tạo của nhà văn. 3. Chứng minh tính đúng đắn của ý kiến Chọn được các chi tiết nghệ thuật tiêu biểu và lối hành văn mang nhiều ẩn ý trong các tác phẩm truyện ngắn; Phân tích được vai trò, ý nghĩa nghệ thuật của các chi tiết và lối hành văn mang nhiều ẩn ý đã chọn đối với tác phẩm nói riêng, thế giới nghệ thuật của nhà văn nói chung. III. Kết bài Mở rộng, nâng cao vấn đề Một nhà văn tài năng cần tạo dựng được những chi tiết nghệ thuật độc đáo, giàu ý nghĩa có sức ám ảnh người đọc và giọng văn riêng cho tác phẩm của mình. Văn mẫu Bài văn nghị luận hay giải thích, chứng minh Yếu tố quan trọng bậc nhất của truyện ngắn là những chi tiết cô đúc. Nếu tiểu thuyết là một đoạn của dòng đời thì truyện ngắn là cái mặt cắt của dòng đời - cái mặt cắt giữa của thân cây vũ trụ Chỉ lướt qua một đường vân trên cái khoảng gỗ tròn tròn kia, dù sau trăm năm vẫn thấy cả cuộc đời của thảo mộc. Nguyễn Minh Châu. Truyện ngắn không giống với các thể loại tự sự khác ở chỗ tuy hạn chế về chiều dài tác phẩm nhưng độ sâu của nó là thăm thẳm không cùng. Bởi thế, có ý kiến cho rằng Yếu tố quan trọng bậc nhất của truyện ngắn là chi tiết có dung lượng lớn và hành văn mang ẩn ý tạo cho tác phẩm những chiều sâu chưa nói hết. Pautôpxki có lần đã nói đại ý Tôi nghĩ rằng truyện ngắn là một truyện ngắn gọn trong đó cái không bình thường hiện ra như một cái gì bình thường và một cái gì bình thường hiện ra như cái không bình thường. Viết truyện ngắn, nhà văn phải có khả năng quan sát tinh tế, năng lực khái quát cao độ và một cách diễn đạt phù hợp. Ý kiến trên đây đã chỉ ra chính xác yếu tố quan trọng bậc nhất của truyện ngắn là chi tiết nghệ thuật và cách hành văn của tác giả. Nói về dung lượng cuộc sống được phản ánh trong tác phẩm thì tất nhiên truyện ngắn không thể so sánh được với các thể loại khác như truyện vừa, truyện dài, tiểu thuyết. Truyện ngắn không thể chứa đựng trong mình nó một dung lượng cuộc sống lớn. Với số lượng ít ỏi của câu chữ, truyện ngắn ngắn gọn, súc tích "dồn nén như bàn tay siết lại thành nắm đùm" Hêmingway. Truyện ngắn nắm bắt được hiện thực cuộc sống qua một hiện tượng, biểu hiện một lát cắt, nói lên bản chất, số phận con người. Rất đúng khi nói rằng "yếu tố quan trọng bậc nhất của truyện ngắn là các chi tiết có dung lượng lớn". Do cách miêu tả cô đúc nên các chi tiết nghệ thuật của truyện ngắn thường chứa đựng một dung lượng lớn về ý nghĩa, đặc biệt là giàu ý nghĩa biểu trưng. Dung lượng ấy là dung lượng ý nghĩa chứ không phải là dung lượng phản ánh, đó là những "phần chìm" có ý nghĩa nhất của tác phẩm. Bởi thế, người viết truyện ngắn phải có kĩ thuật tinh xảo, biết dồn nén tư tưởng vào trong một cái cốt truyện thật ngắn gọn và tự nhiên. Hêmingway với khát vọng "viết những áng văn trung thực, giản dị về con người" thực sự là một nhà văn bậc thầy về truyện ngắn. Ông được nhận giải thưởng Văn học Nobel năm 1954. Truyện của Hêmingway đầy ý tưởng, những chi tiết nghệ thuật "đắt", chứa đựng nhiều tầng nghĩa cùng với cách hành văn giản dị, trong sáng mà rất uyên thâm, sâu sắc.. nhà văn đã thực sự tạo được những truyện ngắn như những "tảng băng trôi", ba phần nổi dành cho câu chữ và bảy phần chìm của ý tưởng người sáng tạo. Nói yếu tố quan trọng nhất của truyện ngắn là cách tạo dựng chi tiết nghệ thuật và cách hành văn của người viết cũng có nghĩa là đề cập đến một cách trực tiếp kĩ thuật dựng truyện và sự tinh xảo trong ngôn từ. Nguyễn Minh Châu cho rằng đó là yêu cầu của những truyện ngắn xuất sắc, và chỉ những nhà văn bậc thầy, những cây bút cao tay mới có thể làm nổi. Để tạo được "chiều sâu chưa nói hết" của truyện ngắn, tức là cái phần chìm, cái ý nghĩa biểu trưng, người viết không chỉ biết tạo ra những "chi tiết có dung lượng lớn và hành văn mang ẩn ý" mà còn phải có biệt tài trong việc lựa chọn giữa dòng đời xuôi ngược một khoảnh khắc thời gian mà ở đó cuộc sống đậm đặc nhất, chứa đựng nhiều ý nghĩa và nhiều áp lực bắt buộc con người phải bộc lộ những phần sâu kín nhất. Tức là nhà văn phải biết quan sát, lựa chọn, phân tích để tìm ra những thời điểm nhất định cho sự xuất hiện của nhân vật, "những khoảnh khắc có khi chứa cả một đời người". Nói đến những nhà văn xuất sắc của Việt Nam trong thể loại truyện ngắn thì có lẽ không thể bỏ qua Nguyễn Tuân và Nam Cao. Đấy là hai phong cách truyện ngắn khác nhau, độc đáo riêng biệt với những tác phẩm chứa đựng nhiều chi tiết có dung lượng lớn và cách hành văn đầy ẩn ý. Cô đúc ngắn gọn nhưng lại chứa đựng một cái gì đó không cùng, dường như khơi mãi cũng không đến đáy. Đúng như một ai đó đã nói "Chi tiết nghệ thuật như một giọt nước mà qua đó ta thấy cả đại dương". Câu đó thật đắc địa với truyện ngắn Nam Cao là người có biệt tài tạo dựng chi tiết cho truyện của mình. Chí Phèo là một thiên truyện tuyệt vời, nhắc đến nó không thế không nghĩ đến chi tiết bát cháo hành của Thị Nở. Đó là một chi tiết đầy sức nặng. Đó là khoảnh khắc lột xác của một con quỷ để thành con người. Đó là giây phút hạnh phúc duy nhất của một kẻ suốt dời bất hạnh. Và cao hơn nữa, từ bát cháo ấy, từ nụ cười trên đôi môi nứt nẻ nhưng rất có "duyên" của Thị Nở, nhà văn hé mở cho chúng ta nhìn thấy ánh sáng lương tri, nhân phẩm của Chí. Nam Cao đã dụng công, dụng tâm rất nhiều vào chi tiết này bên cạnh rất nhiều chi tiết, mang dung lượng lớn. Húp bát cháo hành, Chí cảm thấy mắt mình ươn ướt, hắn cảm động, hắn sống lại cái thời xa xưa, đầy mơ ước, hắn xót xa khi nhận ra thân phận của mình. Thị Nở như một vì sao đột ngột hiện lên trong bầu trời tối đen thăm thẳm của cuộc đời Chí, xua đi cái bộ mặt ác dữ của một kẻ điên khùng để thay vào đó là vẻ mặt hiền như đất, của một con người cũng biết thổn thức trong lòng. Chỉ một chi tiết nhỏ nhưng nhà văn đã dồn vào đấy cả triết lí sâu sắc của mình. Cái phần người trong mỗi con người lao động đâu phải có thể tước đi một cách dễ dàng. Với những kẻ đã trượt dài trên con đường tha hóa như Chí Phèo, hãy đụng vào trái tim hắn bằng tình yêu thương. Hãy xem hắn là một con người. Bởi hắn thực sự là một con người. Sau đêm ái ân cùng Thị Nở, lần đầu tiên được người ta "cho" mà không cần phải rạch mặt ăn vạ hay rút dao ra hăm dọa. Chí Phèo cam nhận được dư vị ngọt ngào của cuộc sống. Nam Cao đã dồn rất nhiều bút lực vào đoạn này để cho câu chuyện ấy, chi tiết ấy có thể sống tới muôn đời. Văn Nam Cao thường sắc lạnh, tỉnh táo. Đó là cái tạng riêng của ông - một nét riêng của phong cách ông. Có thể liên tưởng đến ý kiến của một nhà nghiên cứu khi ví văn Lỗ Tấn như cái phích nước, trong thì sôi sục nhưng ngoài vẫn lạnh băng. Nam Cao viết lạnh lùng, nhiều lúc có vẻ như hơi tàn nhẫn nữa, nhưng cái "chiều sâu chưa nói hết" đằng sau mỗi câu chữ, mỗi giọng điệu ấy là một sự khám phá rất sâu về con người, là một đôi mắt tình thương nhìn thấu những thân phận đau khổ, lạc loài. "Hành văn mang nhiều ẩn ý" chính là như thế. Chí Phèo thức dậy sau một đêm hạnh phúc trong đời. Trong căn lều bên bờ sông một buổi sớm mai, hắn nằm nghe những âm thanh lao xao của sự sống.. Sao mà thân thương đến thế? Cuộc đời vẫn đẹp trong cái giản đơn bình dị của nó, nhưng Chí đã không thể trở lại làm một kẻ bình thường.. Dường như Nam Cao đã không kìm giữ lòng mình được mãi, khi ông tái hiện lại sự thức tỉnh đớn đau của nhân vật. "Hắn thấy hắn già mà vẫn cô độc. Buồn thay cho đời". Dường như nhà văn đang đối diện với người đọc bằng một khuôn mặt "nát nhàu vì đau khổ", cất lên giọng nói của "những kiếp lầm than". Đoạn văn dịu dàng, giọng buông chùng, rõ rệt thấm thía dư vị man mác buồn của một thân phận trần trụi giữa cuộc đời hỗn độn. Buồn, chao ôi là buồn.. Nhà văn chỉ nói thế mà như mở ra cánh cửa cho người đọc nhìn sâu vào và cảm nhận được cái hút lạnh bên trong của một kiếp Chí Phèo.. Truyện ngắn cô đúc chính ở chỗ đó. Nhà văn chỉ gợi chứ không bao giờ nói hết, gợi bằng hình ảnh, chi tiết, không khí truyện, gợi bằng giọng điệu đầy dụng ý nghệ thuật của mình.. Nguyễn Tuân cũng là một nhà văn có biệt tài trong việc tạo dựng không khí truyện và trong cách hành văn độc đáo. Dầu tên tuổi của ông gắn liền với tùy bút, bút kí - một thể loại phóng túng như chính con người ông, nhưng Nguyễn Tuân cũng đã để lại cho đời những truyện ngắn xuất sắc. Khác với Nam Cao luôn cố tình lạnh lùng, tỉnh táo để nắm bắt cho được bản chất đích thực của sự vật.. Nguyễn Tuân luôn tìm mọi cách để thể hiện mình trên trang giấy, bộc lộ và khẳng định "cái tôi" ngông nghênh, ngang ngạnh nhưng rất đỗi tài hoa của mình. Chữ người tử tù là một truyện ngắn xuất sắc của Nguyễn Tuân hay và đặc sắc ở chỗ chỉ với một số lượng của chữ và dung lượng phản ánh hạn chế song nhà văn đã đặc tả được cốt cách của một con người hiên ngang bất khuất đồng thời cũng vẽ nên một bức chân dung tinh thần của mình. Truyện kể về một người tử tù - một nghệ sĩ sáng tạo và một viên quản ngục - một nghệ sĩ "thưởng thức". Các mối quan hệ khúc mắc đã được nhà văn chuẩn bị, sắp đặt trước để cho nhân vật chính hiện lên một cách rõ nét. Sự thay đổi trong suy nghĩ của Huấn Cao từ chỗ thờ ơ, ngạo nghễ, khinh thường viên quản ngục đến chỗ nhận ra "thiếu chút nữa thì ta đã phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ" được nhà văn khắc họa thật tài tình. Nhưng nhắc đến sự thành công của truyện ngắn này thì phải kể đến "cảnh tượng" mà tác giả gọi là "xưa nay chưa từng có" trong nhà tù. Nhà văn đã chuẩn bị kĩ lưỡng của cảnh tượng Huấn Cao cho chữ này bằng cách tạo không khí truyện. Tiếng chó sủa xa xa của một đêm tình.. Một ngôi sao chính vị đang từ biệt vũ trụ.. Có cái gì đó thật linh thiêng và trang trọng. Nhà văn có lẽ rất tâm đắc với chi tiết này. Nó bộc lộ những khát vọng cao cả của một đời nghệ sĩ, muốn kí thác cái thân phận hữu hạn của mình trong cái vô hạn của cái đẹp. Nó thể hiện khoái cảm và sự rung động mãnh liệt của nghệ sĩ khi được sáng tạo - nó là niềm vui của sự gặp gỡ giữa những tấm lòng tri âm, tri kỉ.. Nguyễn Tuân đã dồn hết tâm sức vào chi tiết cuối cùng và cũng là chi tiết "chốt" của thiên truyện. Và người đọc cảm nhận được từ đó ước vọng, hoài bão lớn lao đến mức đau đớn của Nguyễn Tuân. Là con người hãy biết sống và thưởng thức cái đẹp, là nghệ sĩ được phóng bút tung hoành trong nguồn cảm hứng dạt dào, Huấn Cao cho chữ quản ngục.. "Phần chìm" mà Nguyễn Tuân muốn nói đến nữa là sự đồng cảm, là sự cộng hưởng của những tâm hồn nghệ sĩ ngưỡng vọng cái đẹp. Và chính trong những khoảnh khắc như thế, đã diễn ra sự sáng tạo đích thực. Nếu Nguyễn Tuân suốt đời xê dịch để săn tìm cái đẹp, suốt đời kì vọng con người sống trong một môi trường văn hóa thì Nam Cao lo âu với những tấm bi kịch tinh thần của con người. Tất nhiên ở đây chúng ta chỉ xét các truyện ngắn của hai nhà văn trên phương diện đặc điểm thể loại, nhưng nói như thế để thấy được sự khác biệt trong sáng tạo truyện ngắn của hai nhà văn. Nguyễn Tuân viết như để thỏa mãn cơn khát ngôn từ, Nam Cao viết như một sự bức bách về những vấn đề xã hội, nhân loại. Đời thừa là một truyện ngắn hay của Nam Cao viết về đời sống của người trí thức tiểu tư sản. Truyện trôi theo dòng miên man độc thoại của nhân vật nhưng ngắn gọn, súc tích, vẽ lên một đô thị quanh co phức tạp về thân phận và những suy tư của nhân vật. Nhà văn gọi nhân vật của mình là "hắn" là "thị" như những sinh vật vô danh, đớn đau lắm nhưng cũng yêu thương lắm. Hộ nhân vật chính của truyện này suốt đời bị giày vò vì bi kịch của chính mình - bi kịch của một người chồng, người cha, bi kịch của một nghệ sĩ. Truyện ngắn Nam Cao sống trong lòng người đọc có phần là do cách viết lạ của ông, những chi tiết đầy ý nghĩa, những câu văn không hề dễ dãi với một giọng điệu riêng.. tất cả dường như chỉ đi đến một nửa con đường, còn đoạn đường xa thẳm kia là dành cho sự khám phá của người đọc. Lão Hạc chết nhưng không phải là cái chết bình thường. Lão nằm xuống cho chân lí mọc lên. Đó là sự bất tử của nhân cách con người. Sống không phải là chuyện dễ dàng nhưng tàn phá nhân phẩm con người cũng không đơn giản. Truyện này ngắn gọn, với lối hành văn độc đáo.. lối hành văn theo dòng tâm tư tình cảm của nhân vật. Tác gia đã thực sự thành công trong việc khám phá sự bí ẩn của tâm tình con người để gửi gắm những ý tưởng mới lạ. Trong truyện của Nam Cao nhân vật bao giờ cũng chứa đựng trong mình nó một "năng lượng sự thật" các chi tiết bao giờ cũng mang một dung lượng ý nghĩa rất sâu sắc về nhân sinh. Nguyễn Tuân là một dại diện tiêu biểu của chủ nghĩa lãng mạn.. Bởi vậy cùng viết theo một thể loại truyện ngắn, nhưng Nguyễn Tuân viết theo lối tùy hứng nhiều hơn, ông không tuân thủ một cách triệt để các quy phạm của sáng tác truyện ngắn. Tập Vang bóng một thời với những tác phẩm rất khó định danh đã từng làm xôn xao dư luận. Chém treo ngành là một truyện ngắn trích trong tập này, biểu hiện rất rõ phong cách văn xuôi của Nguyễn Tuân. Nguyễn Tuân rất chú trọng đến những nhân vật, hành động, sự kiện cũng như ngôn ngữ diễn đạt của mình. Ngôn từ trong những trang văn của Nguyễn Tuân lúc thì trang nghiêm, trang trọng, lúc thì xô bồ, lúc thì ồn ào rộn rã, có khi lại thâm trầm lặng lẽ.. tất cả như được vốc ném ra trong một cơn say chuếnh choáng. Kiêu bạc đấy nhưng cũng vô cùng tài hoa. Dẫu thế nhưng Chém treo ngành với những chi tiết độc đáo và lối văn mới lạ để lại trong lòng người những ấn tượng khó quên.. Bát Lê là một tên đao phủ chuyên chém đầu người. Nhưng suốt đời y chỉ luyện tập làm sao cho cách chém đầu người cũng toát ra vẻ đẹp của nghệ thuật. Nhân vật của Nguyễn Tuân bao giờ cũng phải là những nghệ sĩ tài hoa. Bát Lê tập chém những cây chuối trong một đêm trăng để chuẩn bị chém phạm nhân ngày mai. Đầu người bị chém không rơi xuống đất mà phải dính lại bởi một làn da cổ. Thật rùng rợn và cũng khá khen thay cho ngòi bút của Nguyễn. Có lần ông đã nói ngòi bút phải động gió thì mới là sáng tạo - ông là nhà của cảm giác mạnh và chi tiết một cơn lốc nổi lên cuốn bụi mù mịt, làm chiếc mũ trên đầu tên công sứ Pháp rơi xuống lăn lộn mấy vòng trên pháp trường là một chi tiết đầy trọng lượng. Đó là lời cảnh cáo đối với kẻ cướp nước Nợ máu phải trả bằng máu. Đó là khối căm hờn vĩ đại của những nghĩa quân bị hành quyết hướng vào kẻ thù của dân tộc. Tônxtôi cho rằng "Viết truyện ngắn là trường học tốt nhất cho các nhà văn. Hình thức nhỏ không có nghĩa là nội dung không lớn lao". Chỉ có điều anh phải làm nổi bật được cái lớn lao ấy bằng một nghệ thuật tinh xảo, điêu luyện. Nhắc đến truyện ngắn, thế giới đã có rất nhiều tên tuổi như Lỗ Tấn, Tsêkhôp, Môpatxăng, Hêmingway.. bởi lẽ họ là những cây bút bậc thầy, biết tiếp nối cái "ngắn" của hình thức bằng cái "dài" dằng dặc của nội dung, của những ý tưởng. Truyện ngắn luôn đòi hỏi người viết phải biết dừng lại đúng lúc, biết nén, biết mở, biết đào sâu, biết khơi gợi.. biết tạo nên "những chi tiết có dung lượng lớn và hành văn mang ẩn ý tạo cho tác phẩm chiều sâu chưa nói hết". Chỉ qua một vài truyện ngắn của Nam Cao và Nguyễn Tuân chúng ta cũng đủ thấy được yếu tố quan trọng của truyện ngắn là cách chọn lựa chi tiết và cách hành văn của người viết. Những ý tưởng sâu sắc của nhà văn và chiều sâu chưa nói hết của tác phẩm sẽ là sức hút kì diệu đối với người đọc, dẫn người đọc nhập vào những cuộc hành trình say mê kiếm tìm cái đẹp. Văn mẫu 2 Đặc điểm truyện ngắn "Yếu tố quan trọng bậc nhất của truyện ngắn là những chi tiết cô đúc, có dung lượng lớn và lối hành văn mang nhiều ẩn ý, tạo cho tác phẩm những chiều sâu chưa nói hết. Truyện ngắn là thể loại gần gũi với đời sống hằng ngày, súc tích, dễ đọc, lại thường gắn liền với hoạt động báo chí, do đó có tác dụng, ảnh hưởng kịp thời trong đời sống. Nhiều nhà văn lớn trên thế giới và nước ta đã đạt tới đỉnh cao của sự nghiệp sáng tạo nghệ thuật chủ yếu bằng những truyện ngắn xuất sắc của mình" Mặc dù thuật ngữ truyện ngắn ra đời muộn khoảng cuối thế kỷ XIX nhưng bản thân truyện ngắn đã xuất hiện và tồn tại ngay từ buổi bình minh của nhân loại, khi con người biết sáng tác văn chương. Trải qua hàng ngàn năm, với bao biến cố thăng trầm của thể loại, ngày nay truyện ngắn đã chiếm lĩnh được vị trí quan trọng trên văn đàn trong kỉ nguyên Hiện đại, Hậu hiện đại, khi con người bị dồn ép về mặt thời gian hơn bao giờ hết. Con người không có đủ thời gian cho những bộ tiểu thuyết đồ sộ như Tây du kí, Tam quốc diễn nghĩa, Thủy Hử, Hồng Lâu Mộng, Những người khốn khổ, Chiến tranh và hòa bình, Sông đông êm đềm.. Truyện ngắn đã hàm chứa cái thú vị của những điều sâu sắc trong một hình thức nhỏ, gọn, xinh xinh và đầy truyền cảm, truyền dẫn cực nhanh những thông tin, nhanh cũng là một thế mạnh để truyện ngắn chinh phục độc giả đương đại. Raymond Carver – một trong những bậc thầy truyện ngắn thế giới ghi nhận Ngày nay "tác phẩm hay nhất, tác phẩm hấp dẫn và thỏa mãn nhất về nhiều mặt, thậm chí có lẽ tác phẩm có cơ hội lớn nhất để trường tồn, chính là tác phẩm được viết dưới dạng truyện ngắn". Truyện ngắn gắn chặt với báo chí. Đây là một lợi thế lớn, bởi hiện tại báo chí kể cả báo điện tử đang bùng nổ với tốc độ chống mặt. Người đọc quen và thích đọc truyện ngắn trong vài chục phút hoặc trong một vài giờ. Hơn nữa, sau nhiều năm chiếm lĩnh văn đàn, thơ, kịch, tiểu thuyết dường như vắt kiệt về khả năng hồi sinh và đổi mới thể loại. Trong khi đó truyện ngắn còn là mảnh đất tương đối trống, điều này tạo điều kiện hết sức thuận lợi để các cây bút trẻ khẳng định tài năng. Lịch sử phát triển của nền văn học hiện đại và đương đại Việt Nam gắn liền với truyện ngắn. Thế kỷ XX truyện ngắn Việt Nam phát triển liên tục và vượt trội lên trên tất cả các thể loại, bắt đầu từ những năm hai mươi với sự đóng góp của Nguyễn Bá Học, Phạm Huy Tốn, Hồ Biểu Chánh, Nguyễn Công Hoan, Thạch Lam, Nam Cao, Kim Lân, Tô Hoài, Bùi Hiển, Vũ Bằng.. Từ sau cánh mạng tháng Tám truyện ngắn có chửng lại nhưng vẫn chảy liên tục với tên tuổi Trần Đăng, Vũ Tú Nam, Nguyên Ngọc, Nguyễn Khải, Nguyễn Quang Sáng, Vũ Thị Thường, Lê Minh, Nguyễn Minh Châu.. Chiến tranh kết thúc, truyện ngắn vượt lên tỏ rõ sự ưu việt của mình trong sự khám phá nghệ thuật đời sống. Nhất là 1986 trở đi, truyện ngắn gần như đã độc chiếm toàn bộ văn đàn, hằng ngày trên các báo và các tạp chí có trên dưới hai mươi truyện ngắn được in. Thực tế ấy đã kích thích mạnh đến việc sáng tác, phê bình – lý luận về truyện ngắn những năm gần đây. Nhiều cuộc thi sáng tác truyện ngắn được khởi xướng. Nhiều cuộc hội thảo đã được mở ra và nhiều ý kiến có khi trái ngược nhau cũng đã được trình bày. Điều này chứng tỏ, truyện ngắn đang là thể loại được các nhà văn quan tâm, nỗ lực cách tân bậc nhất. Nguyễn Huy Thiệp đã từng tạo nên một cơn lốc xoáy văn học. Gần đây không khí văn chương được nóng lên bởi tên tuổi Đỗ Hoàng Diệu - Bóng đè, Nguyễn Ngọc Tư - Cánh đồng bất tận. Mỗi nhà văn một bút pháp riêng tạo nên "hiệu ứng" truyện ngắn hay và được gắn với các tên gọi "bội thu", "thăng hoa", "được mùa", "lên ngôi", điều đó chứng tỏ truyện ngắn đã được đổi mới. Sưu tầm. Last edited by a moderator 15 Tháng sáu 2020 Chi tiết Yếu tố quyết định truyện ngắn hay Lần gần đây nhất, có một nhà văn nhơ nhỡ gửi đến một truyện ngắn viết về đề tài chiến tranh, trong đó có chi tiết là khi người con đang chiến đấu ở chiến trường, thì ở quê hương người bố đẻ của anh ấy đã ngủ với vợ của anh ấy và đẻ ra một đứa con để nối dõi tông đường. Từ chi tiết đó để dẫn dắt câu chuyện đi dài hơi. Khi đọc xong truyện ngắn, tôi đã đề nghị không in. Truyện ngắn ấy không in đơn giản là vì nó không hay chứ không phải đụng chạm đến những vấn đề nhạy cảm trong đời sống chính trị. Nó không hay cũng xuất phát từ chi tiết đinh, chi tiết dẫn dắt để chuyển tải ý tưởng của truyện ngắn. Thực lòng mà nói rằng, những truyện ngắn viết về đề tài chiến tranh, đặc biệt là những truyện ngắn xuất hiện thời hậu chiến, các nhà văn đã khai thác quá nhiều đến các chi tiết dạng như người lính anh dũng ở chiến trường nhưng về nhà phải dùng vợ thừa của người khác, mà người khác đó nhiều khi không ai khác đó là cha ruột, anh em ruột, những người bạn thân, ông Chủ nhiệm hợp tác, ông Chủ tịch xã, gã Đội trưởng Đội sản xuất.. Bản thân chi tiết không có lỗi, vấn đề là người viết sau sử dụng chi tiết đó như thế nào trong một truyện ngắn. Và nhiều khi có quá cần thiết để sử dụng hay không khi trước mình đã có nhiều người đã sử dụng? Những tác phẩm kinh điển thường chứa đựng những chi tiết kinh điển Để trả lời cho chỉn chu, rốt ráo, tâm phục khẩu phục với những câu hỏi mà các tác giả, nhà văn hay gọi đến hỏi người biên tập với một truyện ngắn cụ thể thì không khó, nhưng nếu để trả lời cho truyện ngắn nói chung thì e rằng phải có cả buổi để ngồi đàm đạo hoặc chí ít cũng phải trả lời qua một bức thư dài. Nhưng cho dù trả lời bằng hình thức nào về câu hỏi Thế nào là truyện ngắn hay? Thì thực tình là khó lắm thay. Khó bởi rằng cho đến nay, đã có quá nhiều định nghĩa về truyện ngắn nhưng vẫn chưa thể tìm được sự đồng thuận cao trong giới sáng tác cũng như những người làm công tác nghiên cứu. Người thì quan niệm truyện ngắn chỉ là một lát cắt, cắt ngang thân gỗ nhưng nhìn vào vân, vào thớ gỗ chúng ta biết được cả một đời cây. Truyện ngắn là Một câu chuyện lạ đang xảy ra có thể làm ta kinh ngạc - Nhà thơ Đức J. Goethe Truyện ngắn là một thể loại muôn hình muôn vẻ biến đổi khôn cùng.. Biến hóa về khuôn khổ Ba dòng hoặc ba mươi trang. Biến hóa về kiểu loại Tình cảm, trào phúng, kỳ ảo, hướng về biến cố thật hay tưởng tượng, hiện thực hay phóng túng. Biến hóa về nội dung Thay đổi vô cùng vô tận. Muốn có chất liệu để kể, cần một cái gì đó xảy ra dù đó là một thay đổi chút xíu về sự cân bằng. Về các mối quan hệ. Trong thế giới của truyện ngắn, cái gì cũng thành biến cố. Thậm chí sự thiếu vắng tình tiết diễn biến cũng gây hiệu quả, vì nó làm cho sự chờ đợi bị hẫng hụt. Nhà văn Pháp D. Grojnowki Đặc điểm của truyện ngắn phải ngắn gọn, cô đúc, kiệm lời, dung lượng nhỏ nhưng sức chứa lớn Lõi phải dầy, vỏ phải mỏng. Nhà văn Việt Nam Nguyễn Khải. Định nghĩa về truyện ngắn đã khó, định nghĩa thế nào là truyện ngắn hay lại càng khó hơn. Tuy khó đi đến được sự đồng thuận trong việc đánh giá một truyện ngắn hay, nhưng nhìn chung trong các cuộc trò chuyện và trong các bài nghiên cứu đã phát hành trên các phương tiện thông tin đại chúng, ý kiến cho rằng một truyện ngắn muốn được đánh giá là hay thì phải phụ thuộc rất nhiều vào chi tiết hay Yếu tố có ý nghĩa quan trọng bậc nhất của truyện ngắn là chi tiết có dung lượng lớn.. tạo cho tác phẩm những chiều sâu chưa nói hết. Lí luận văn học - NXB Giáo dục 1997, tr 398. Trong một cuộc trò chuyện gần đây, nhà văn Bảo Ninh khẳng định Kinh nghiệm đọc cũng cho thấy một truyện ngắn đáng gọi là hay nhất thiết phải có ít nhất một chi tiết hư cấu thần tình mà nếu không có nó thì dẫu cốt truyện có khác lạ cỡ nào cũng chỉ là truyện đọc đấy rồi quên. Từ nhận định trên ta thấy, để có một truyện ngắn hay, điều không thể thiếu đó là chi tiết hay, trong cái hay tất yếu sẽ có cái mới, bản chất của nghệ thuật là sáng tạo ra những cái mới. Truyện ngắn hay là truyện ngắn làm cho ta có thể đọc được nhiều lần, khi đọc và đọc xong thì thấy khác về cảm xúc và điều đặc biệt là đọc xong rồi nhưng truyện ngắn đó cứ mãi neo vào trong lòng người đọc. Chính chi tiết hay là những đinh móc để neo tác giả, tác phẩm vào trong lòng người đọc, ngoài chi tiết ra, không còn yếu tố nào trong truyện ngắn làm được điều kỳ diệu đó. Đã không ít lần khi nhắc đến một tác giả, tác phẩm nào đó nhưng chẳng còn ai nhớ cả, nhưng nếu ta chỉ cần nhắc một chi tiết trong tác phẩm thôi tất nhiên là chi tiết hay, mọi người sẽ ồ lên là tôi có đọc truyện ấy. Từ một chi tiết hay để nhớ cả tác phẩm hay, từ nhớ tác phẩm đến nhớ tác giả. Chính những chi tiết nhỏ trong tác phẩm đã nuôi sống hay nói một cách khác là làm tác giả sống lại trong lòng bạn đọc. Nếu ai đã đọc truyện ngắn "Chí Phèo" của nhà văn Nam Cao thì chắc chắn rằng không thể quên được trường đoạn Chí Phèo cùng Thị Nở ở vườn chuối, trong trường đoạn đó có chi tiết "bát cháo hành". Nhiều lần tôi đã thử thay trường đoạn "vườn chuối" bằng một trường đoạn khác và thay cho chi tiết "bát cháo hành" bằng chi tiết Chí Phèo bị đánh thập tử nhất sinh hoặc Chí Phèo nhặt được một cục tiền thật to chẳng hạn. Nhưng đều không thể ổn vì chịu đòn là "nghề của Chí" còn nhặt được nhiều tiền thì Chí lại đi uống rượu nhiều hơn và càng tha hóa hơn mà thôi. Chỉ có tình yêu mới lay gọi được tình yêu. Với truyện ngắn "Chí Phèo", sẽ có đôi khi, đôi lúc chúng ta quê các tình tiết, các trường đoạn trong thiên truyện ngắn khá dài này, nhưng chắc chắn một điều rằng ít ai quên được "bát cháo hành thị Nở". Bát cháo hành đánh thức thiên lương, đánh thức khát vọng làm người trong con quỷ Chí Phèo, để Chí Phèo khao khát được làm người lương thiện. Ai đọc truyện ngắn "Sang sông" của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp chắc khó quên chi tiết đứa bé con đút tay vào trong chiếc bình cổ và không thể rút tay ra được. Nếu không có chi tiết đó thì chuyến đò hôm ấy cũng giống như hàng vạn chuyến đò đã cần mẫn đưa khách qua sông từ trước đến nay, hoặc có những chi tiết khác xuất hiện thì truyện sẽ đi theo một hướng khác và chuyến đò hôm đó khó lòng chuyển tải được ý đồ nghệ thuật của tác giả. Một lần nữa tôi lại dở hơi thử ngồi thay chi tiết đó bằng những chi tiết khác thì đều thấy truyện ngắn "Sang sông" gãy đổ hoặc hạ thấp nó xuống một bậc. Tất nhiên là người viết bài này không phải là tài văn Nam Cao hay Nguyễn Huy Thiệp và điều cốt tử là chính chi tiết đinh, chi tiết đặc sắc có một không hai đó đã làm nên truyện ngắn "Chí Phèo" hay "Sang sông" Chi tiết "đoàn tàu" trong truyện ngắn "Hai đứa trẻ" của nhà văn Thạch Lam cũng thế. Câu nói trở thành chi tiết đinh "Ăn gì thì ăn chả ăn giầu" trong truyện ngắn "Vợ Nhặt" của Kim Lân.. Và chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy rằng những nhà văn nổi tiếng như Nguyễn Công Hoan, Nam Cao, Kim Lân, Nguyễn Huy Thiệp, Hồ Anh Thái.. đều là những nhà văn mà trong mỗi tác phẩm của họ đều có những chi tiết đắt, đinh, duy nhất có.. Chi tiết đinh, chi tiết có một không hai đó nó giống như ngọn nến thắp trong chiếc đèn ông sao của trẻ con chơi vào đêm Trung thu. Ngọn nến nếu cháy to quá thì sẽ thiêu cháy mất cái đèn, còn nếu ngọn nến quá bé thì đèn sẽ không được sáng, không được "oách" bằng đèn của chúng bạn, đứa trẻ sẽ mất vui. Bao giờ cũng thế, khi đọc một truyện ngắn hay, người đọc muốn nhà văn cho họ được những giây phút ngẫm nghĩ, đồng sáng tạo cùng nhà văn. Trong quá trình đọc, đôi khi có những chi tiết được nhà văn cài cắm kín kẽ, đọc lần một chưa phát hiện ra, chưa thấy hay, nhưng đọc đến nhiều lần mới vỡ òa thích thú. Chính vì yếu tố này nên người viết bài này luôn tự nhủ mình khi làm biên tập rằng Mình chỉ mất có mấy tiếng để đọc một truyện ngắn nhưng người viết họ phải mất cả ngày, cả tháng, cả năm thậm chí là cả một đời để viết được một truyện ngắn, chính vì thế để đưa ra đánh giá một truyện ngắn phải hết sức thận trọng, khách quan và công tâm. Dù chi tiết là yếu tốt có tính quyết định nhưng hoàn toàn không phải là yếu tố duy nhất để làm nên một truyện ngắn hay, chính vì thế nếu nhà văn khi sáng tác chỉ chăm chăm để tìm cho được những chi tiết hay mà quên đi những yếu tố khác về đặc trưng thể loại của truyện ngắn thì e rằng cái đích tìm kiếm một truyện ngắn hay vẫn cách xa nhau như nghệ thuật và sự thực cuộc sống trong truyện ngắn "Chiếc thuyền ngoài xa" của nhà văn Nguyễn Minh Châu vậy. Last edited by a moderator 15 Tháng sáu 2020 Bài viết này mang thông tin bổ ít về những câu lí luận văn học về truyện ngắn được biên soạn rất kỹ và đầy đủ, khách quan tổng hợp chân thực từ nhiều nguồn trên internet. Những bài viết top, bổ ích và chất lượng này sẽ mang đến kiến thức đầy đủ cho các bạn, hãy chia sẻ để nhiều người biết đến blog này nữa các bạn nhé! Trần Ngọc TuấnCó thể bạn quan tâm Gợi Ý Top 10+ những đứa trẻ sinh vào thứ 2 [Quá Ok Luôn] Xem Ngay Top 21 những kiểu đồ bộ thun may [Tuyệt Vời Nhất] Bật Mí Top 24 những chất lưỡng tính [Triệu View] Bật Mí Top 20+ những thực phẩm tốt cho tinh trùng [Quá Ok Luôn] Bật Mí Top 10+ những bài hát về trường sơn [Quá Ok Luôn] -1. Tác phẩm bao giờ cũng tồn tại trong những hình thức thể loại nhất định. Lý luận văn học đã mặc định “không có tác phẩm nào tồn tại ngoài hình thức quen thuộc của thể loại”. Truyện ngắn cũng là một thể loại tác phẩm phổ biến, nên có những đặc trưng riêng của nó. 2. Truyện ngắn thiên về lối kể kết hợp giữa sự thật đời sống với khả năng hư cấu, tưởng tượng. Khác với tiểu thuyết về dung lượng, truyện ngắn “tập trung mô tả một mảnh đất của cuộc sống, một biến cố hay một vài biến cố xảy ra trong một giai đoạn nào đó của đời sống nhân vật, biểu hiện nào đó của tính cách nhân vật, thể hiện một khía cạnh nào đó của xã hội” Nguyễn Xuân Nam, Từ điển Văn học, tập 2, NXB KHXH, Hà Nội, 1984, Một thiên truyện ngắn có thể trở thành một “tòa lầu đài” chứa đựng cả tinh thần thời đại nếu như thực sự nằm dưới ngòi bút có tài. Nhà văn chỉ cần “Vẽ một con báo qua mảng lông mà vẫn biết là con báo, qua một con mắt mà truyền được cả tinh thần” Lỗ Tấn. Trên thế giới, đạt được điều đó, số nhà văn chỉ đếm được trên đầu ngón tay Lỗ Tấn, Nam Cao… Sức mạnh trong sáng tác của các bậc thầy này phần nhiều ở tính chất điển hình và minh xác một hình tượng, trong đó con người và cuộc sống được bọc lộ. Với điển hình đó, người đọc liên tưởng đến một giai đoạn lịch sử, một thời đại dân tộc. Lúc này, truyện ngắn trở thành “tấm bia kỷ niệm vĩ đại”, trở thành “tòa đại lầu chứa đựng cả tinh thần thời đại” như Lỗ Tấn đã nói. Nếu như kịch “được xây dựng trên cơ sở những mâu thuẫn lịch sử, xã hội, hoặc những xung đột muôn thuở mang tính toàn nhân loại” Từ điển Thuật ngữ văn học, Lê Bá Hán – Trần Đình Sử – Nguyễn Khắc Phi, NXB GD, 1992, thơ chủ yếu phản chiếu cuộc sống bằng thế giới cảm xúc, nội tâm, tình cảm của chủ thể nhân vật trữ tình – nhà thơ; tiểu thuyết là loại hình “chiếm lĩnh đời sống trong toàn bộ sự đầy đặn của nó”; thì truyện ngắn thường “hướng tới việc khắc họa một hình tượng, phát hiện một nét bản chất trong quan hệ nhân sinh hay đời sống con người” từ điển thuật ngữ văn học, sách đã dẫn, là sự hội tụ đa chiều trong khoảng khắc như “mặt xén ngang của cuộc sống”. Cùng một thể loại văn xuôi tự sự như tiểu thuyết, truyện ngắn vừa có những nét chung lại có những nét riêng của mình. Đặc trưng chung của thể hiện đầu tiên ở cốt truyện. Truyện ngắn là thể loại có cốt truyện nhưng nhìn chung biến hóa hơn tiểu thuyết. Truyện ngắn có nhân vật, được thể hiện qua lời kể, trần thuật. Cả hai thể loại truyện ngắn và tiểu thuyết đều chú trọng vai trò của người kể chuyện. Song điểm khác biệt dễ thấy nhất giữa truyện ngắn và tiểu thuyết là truyện ngắn có hình thức kể chuyện nhỏ – tức là “truyện ngắn”. Nó chỉ đề cập đến một vài biến cố riêng của cuộc sống con người. Số lượng nhân vật cũng không nhiều, vì hầu hết các truyện ngắn xây dựng rất ít các sự kiện, ít biến cố. Tình tiết trong truyện ngắn vì thế thường được lựa chọn rất kỹ, chỉ ghi lại những tình huống nào tiêu biểu nhất, đủ sức cho người đọc hình dung cả quá trình sống của nhân vật. Cũng vì vậy mà “dung lượng hiện thực trong cuộc sống phản ánh có mức độ” Lê Tư Chỉ, Để phân tích truyện ngắn, NXB Trẻ, 1996, Đề tài, nội dung truyện ngắn có thể lấy ở nhiều mặt của cuộc sống, nhiều vấn đề có tính chất thời sự xã hội. Phần lớn là vấn đề đời tư cá nhân, có khi chỉ là khoảnh khắc trong đời tư đó. Việc lựa chọn đề tài, phản ánh nội dung trong tác phẩm chịu sự chi phối bởi “nhãn quan” nhà văn, trong đó xác lập “điểm nhìn” riêng cho mình là quan trọng hơn cả. Nhà văn tiến bộ luôn đứng trên mọi quan hệ giai cấp, mọi sự ràng buộc của hệ tư tưởng, nói lên tiếng nói lẽ phải của chân lý, cuộc đời. Cảm hứng thế sự chi phối âm vang, độ lắng đọng của truyện ngắn trong dòng thời gian, trong lòng người đọc. Những tuyện ngắn trường tồn mãi mãi khi nó âm ỉ bên trong những tiếng nói thầm kín của con người, những khát vọng của mọi thời đại. Nhân vật trong truyện ngắn đa phần được khắc họa bằng nội tâm chứ ít khi thông qua sự đối thoại như văn bản kịch. Nội tâm của nhân vật trong truyện ngắn là mạch chỉ xuyên suốt, quyết định cấu chốt của cốt truyện. Cốt truyện được xây dựng liền mạch với sự phát triển tâm trạng, nó “chủ yếu là nhận ra cái gì, vì vậy nó thường kết thúc theo lối chấm phá”. Kết cấu truyện ngắn cũng không chia thành nhiều thành tố phức tạp. Nó không có kết cấu chương hồi, mà chủ yếu là sự đan bệnh các chi tiết. Chi tiết là nơi gởi gắm nhiều nhất tư tưởng của nhà văn trong bất kỳ truyện ngắn nào. Nội dung của truyện ngắn thể hiện qua hệ thống chi tiết. Các chi tiết có thể xuất hiện nhiều lần, lặp lại có tác dụng nhấn mạnh chủ ý nhà văn. Có những tác phẩm rất nhiều chi tiết, các chi tiết chính được các chi tiết phụ tô bật ý nghĩa. Đối với mỗi nhà văn, việc lựa chi tiết trong truyện ngắn là hết sức cần thiết. “Ý thức về chi tiết nghệ thuật trong truyện ngắn là sức sống cảm quan thẩm mỹ đối với người cầm bút. Do dung lượng truyện ngắn hạn chế, nên sự tuyển dụng chi tiết đưa vào tác phẩm phục vụ cho chủ đề, cho tư tưởng chung, cho việc khắc họa tính cách, tâm lý nhân vật . là trách nhiệm, tài năng của nhà văn” Phùng Quý Nhâm, Thẩm định văn học, NXB Văn nghệ, 1991, Ngôn ngữ truyện ngắn thường cô đọng, súc tích. Văn phong trong truyện ngắn đóng vai trò quan trọng, tạo nên phong cách riêng của nhà văn. Giọng văn quyết định hình thức tổ chức kết cấu truyện và nội dung tư tưởng. Thể tài truyện ngắn cũng chịu sự quy định của văn phong. Lời văn bộc lộ, giải bày, suy ngẫm về thế thái nhân tình thì hình thành truyện ngắn trầm tư, thế sự; lời văn trần thuật, hoạt kê tạo nên thể tài châm biến, đả kích; lời văn phân tích, mổ xẻ về những vấn đề thời sự xã hội thì tính hiện thực cao. Vì vậy, “lời văn là yếu tố quan trọng cho nghệ thuật viết truyện ngắn. Lời kể và cách kể chuyện là những điều người viết truyện ngắn đặc biệt chú ý khai thác và xử lý, nhằm đạt hiệu quả mong muốn” Lại Nguyên Ân, Từ điển Văn học, Bộ mới, NXB Thế giới, 2004, 3. Với những đặc trưng trên, truyện ngắn là một thể loại có sức sống bền lâu, được nhiều độc giả yêu chuộng. Nó luôn không ngừng phát triển để càng ngày càng khẳng định giá trị riêng biệt mà không một thể loại nào có được. 1997 – 2021 Tổng Hợp Những Nhận Định Văn Học Hay Nhất Tác giả Ngày đăng 08/30/2022 Đánh giá 274 vote Tóm tắt Hãy cùng tham khảo để có cái nhìn đa chiều về văn học nhé! Top 5 Đoạn Văn Nghị Luận Xã Hội 200 Chữ Giải Thích Câu Tục Ngữ “Có Công Mài Sắt Có Ngày Nên Kim” … Nội Dung Một thiên truyện ngắn có thể trở thành một “tòa lầu đài” chứa đựng cả tinh thần thời đại nếu như thực sự nằm dưới ngòi bút có tài. Nhà văn chỉ cần “Vẽ một con báo qua mảng lông mà vẫn biết là con báo, qua một con mắt mà truyền được cả tinh thần” Lỗ … Những câu nói hay về lí luận văn học Tác giả Ngày đăng 03/08/2023 Đánh giá 586 vote Tóm tắt Bạn đang quan tâm đến Những câu nói hay về lí luận văn học phải không? Nào hãy cùng PHE BINH VAN HOC theo dõi bài viết này ngay sau đây nhé! Nội Dung Chương 1 Chuyên đề đọc hiểu tác phẩm văn học. Tất cả các tác phẩm đều được trình bày dưới hình thức sơ đồ tư 2 Chuyên đề làm quen với nghị luận văn học dạng đề liên kết so sánh văn học, liên hệ văn 3 Chuyên đề đọc hiểu và … 7 Chuyên đề Lý Luận văn học Tác giả Ngày đăng 05/15/2022 Đánh giá 594 vote Tóm tắt Chỉ đến lúc nào đó văn học mới là văn học đích thực khi văn học thể hiện được sự khám phá và sáng tạo, có những kiến giải hay và đẹp về con người và đời … Nội Dung Chương 1 Chuyên đề đọc hiểu tác phẩm văn học. Tất cả các tác phẩm đều được trình bày dưới hình thức sơ đồ tư 2 Chuyên đề làm quen với nghị luận văn học dạng đề liên kết so sánh văn học, liên hệ văn 3 Chuyên đề đọc hiểu và … ÁP DỤNG LÝ LUẬN VĂN HỌC VÀO KẾT BÀI phần 2 – Thích Văn Học Tác giả Ngày đăng 01/19/2023 Đánh giá 302 vote Tóm tắt Muốn vậy, chúng ta cần vận dụng linh hoạt những hiểu biết về đặc điểm của các thể loại văn học thơ, tiểu thuyết, truyện ngắn, kịch… để nhấn … Nội Dung ví dụ 2 mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống đã khiến nhiều nhà văn quan tâm. Nam Cao đã từng thốt lên rằng “Tiếc thay, nghệ thuật không phải là ánh trăng lừa dối, càng không phải là ánh trăng lừa dối; nghệ thuật chỉ có thể là tiếng kêu đau … 30 câu nhận định phê bình giúp tăng cường lý luận văn học cho bài làm Tác giả Ngày đăng 08/31/2022 Đánh giá 216 vote Tóm tắt Nó không tạo ra những cơn mê tập thể. Nó không ru rín” mà nó mê hoặc con người bằng “sự thức tỉnh”. “Thơ chỉ dành cho từng người một. Và khi một … Nội Dung 17. “Thơ là thể loại văn học có độ hàm súc cao, là sự dồn nén cảm xúc đến mức “cô đúc” để rồi phát nổ bằng một hình thức ngôn từ “tổng hợp kết tinh” có vần hoặc có điệu. Thơ phản ánh hiện thực cuộc sống mà hiện thực ấy “đã được ủ thành men và bốc … Nhận định văn học hay nâng tầm LLVH Tác giả Ngày đăng 09/07/2022 Đánh giá 495 vote Tóm tắt Bên cạnh đó là một số nhận định về thể loại truyện ngắn có tần suất … từ để câu thơ câu văn đạt hiệu quả nghệ thuật cao nhất Maiacopxki Nội Dung 17. “Thơ là thể loại văn học có độ hàm súc cao, là sự dồn nén cảm xúc đến mức “cô đúc” để rồi phát nổ bằng một hình thức ngôn từ “tổng hợp kết tinh” có vần hoặc có điệu. Thơ phản ánh hiện thực cuộc sống mà hiện thực ấy “đã được ủ thành men và bốc … HỌC VĂN CHỊ NGUYỄN MINH HIÊN Tác giả Ngày đăng 11/05/2022 Đánh giá 484 vote Tóm tắt Nhân vật ông Hai trong truyện ngắn Làng của nhà văn Kim Lân đã để lại cho người đọc những ấn tượng sâu sắc. Đó là người nông dân có tình yêu … Nội Dung Ngôn từ là tinh hoa quý giá nhất của người làm thơ. Người làm thơ cũng như kẻ làm vườn vậy, phải chăm chút sao cho vườn hoa ngôn ngữ của mình nở ra những bông hoa đẹp nhất. Thế mới có ý kiến “Làm thơ là cân một nghìn milligram quặng chữ”. Với ý … Ôn tập môn ngữ văn Một số vấn đề lí luận văn học – Tiền Phong Tác giả Ngày đăng 09/30/2022 Đánh giá 289 vote Tóm tắt Truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu mở rộng phạm vi nhận thức về một hiện thực bề bộn, phức tạp thời hậu chiến với những … Nội Dung Ngôn từ là tinh hoa quý giá nhất của người làm thơ. Người làm thơ cũng như kẻ làm vườn vậy, phải chăm chút sao cho vườn hoa ngôn ngữ của mình nở ra những bông hoa đẹp nhất. Thế mới có ý kiến “Làm thơ là cân một nghìn milligram quặng chữ”. Với ý … CÁCH ĐƯA LÍ LUẬN VÀO BÀI VĂN Tác giả Ngày đăng 01/19/2023 Đánh giá 515 vote Tóm tắt Mọi người đưa ra những vấn đề về nền văn học nước nhà, hay hiện thực … ý các đoạn phân tích câu thơ, câu văn đều dùng lí luận văn học được. Nội Dung Một vài ví dụ để mọi người biết cách sử dụng kiến thức lí luận vào bài thi THPT QG. Đừng nghĩ rằng lí luận văn học chỉ dùng để đi thi HSG nhé, nếu làm được tốt điều này thì bài viết của bạn sẽ sâu sắc hơn rất nhiều và cũng mới mẻ hơn nữa đó. Kiến … 10 mở bài bằng Lí Luận Văn Học tạo ấn tượng cho người chấm Tác giả Ngày đăng 01/13/2023 Đánh giá 81 vote Tóm tắt Không phải ngẫu nhiên mà Rasul Gamzatov đã từng tâm niệm rằng “Thơ ca bắt nguồn từ những âm vang của tâm hồn”.Thật vậy, thi ca muôn đời là nơi … Nội Dung Không phải ngẫu nhiên mà nhà văn Tuốc- ghê- nhép cho rằng “Cái quan trọng trong tài năng văn học là tiếng nói của mình, là cái giọng riêng biệt của chính mình không thể tìm thấy trong cổ họng của bất kì một người nào khác”. Thật vậy, không một … Top 10 Mẫu mở bài áp dụng lí luận văn học hay nhất Tác giả Ngày đăng 06/15/2022 Đánh giá 89 vote Tóm tắt Đọc tham khảo một số mẫu mở bài áp dụng lí luận văn học Toplist sưu tầm dưới đây bạn nhé … Từ văn học dân gian tới văn học viết, từ truyện ngắn tới thơ. Nội Dung Không phải ngẫu nhiên mà nhà văn Tuốc- ghê- nhép cho rằng “Cái quan trọng trong tài năng văn học là tiếng nói của mình, là cái giọng riêng biệt của chính mình không thể tìm thấy trong cổ họng của bất kì một người nào khác”. Thật vậy, không một … Truyện ngắn và những đặc trưng cơ bản của truyện ngắn Tác giả Ngày đăng 06/04/2022 Đánh giá 60 vote Tóm tắt Lý luận văn học đã mặc định “không có tác phẩm nào tồn tại ngoài hình … Khác với tiểu thuyết về dung lượng, truyện ngắn “tập trung mô tả … Nội Dung 7. Varonin “Cả tư tưởng , cả tính cách nhân vật cũng chưa làm nên truyện ngắn thực thụ. Còn phải nói cái này nữa giọng điệu, cái nhạc tính của tâm trạng, cái khiến cho người đọc không ngừng nảy sinh những liên tưởng , những cảm xúc , thiếu nó, … Những câu lí luận văn cần ghi nhớ Tác giả Ngày đăng 07/14/2022 Đánh giá 105 vote Tóm tắt Mỗi tác phẩm là một văn bản ngôn từ hoàn chỉnh mà thông qua nó, nhà văn muốn gửi gắm những suy ngẫm, cách đánh giá của mình về thế giới và nhân sinh. Một tác … Nội Dung 7. Varonin “Cả tư tưởng , cả tính cách nhân vật cũng chưa làm nên truyện ngắn thực thụ. Còn phải nói cái này nữa giọng điệu, cái nhạc tính của tâm trạng, cái khiến cho người đọc không ngừng nảy sinh những liên tưởng , những cảm xúc , thiếu nó, … lí luận văn học về thơ Tác giả Ngày đăng 11/13/2022 Đánh giá 50 vote Tóm tắt Tìm kiếm lí luận văn học về thơ , li luan van hoc ve tho tại 123doc – Thư viện trực tuyến hàng đầu Việt Nam. Nội Dung 7. Varonin “Cả tư tưởng , cả tính cách nhân vật cũng chưa làm nên truyện ngắn thực thụ. Còn phải nói cái này nữa giọng điệu, cái nhạc tính của tâm trạng, cái khiến cho người đọc không ngừng nảy sinh những liên tưởng , những cảm xúc , thiếu nó, … Chất thơ trong văn xuôi – Trường THPT Chuyên Lào Cai Tác giả Ngày đăng 11/29/2022 Đánh giá 90 vote Tóm tắt GV giúp hs nhận diện chất thơ trong văn xuôi qua các biểu hiện cụ thể. GV giảng lý thuyết. HS thực hành Hd hs đánh giá Về ý kiến, bài học với người cầm bút và người tiếp nhận HOẠT ĐỘNG CỦA GV&HS Nội Dung Trong truyện ngắn “Hai đứa trẻ”, chất thơ được chưng cất từ đời sống bình dị, thường nhật bằng chính rung động của tâm hồn nhà văn, chất thơ toả ra từ tình yêu cái đẹp, từ cái nhìn tinh tế trước thiên nhiên, đời sống và niềm tin ở thiện căn của con … Top 9 Mẫu kết bài áp dụng lí luận văn học hay nhất Tác giả Ngày đăng 08/10/2022 Đánh giá 64 vote Tóm tắt Quả thật khi những vần thơ của ông bà ngân lên, chúng ta không ngừng xúc động, bâng khuânbởi sự sáng tạo độc đáo về nội dung, về nghệ thuật. Nội Dung Nếu họa sĩ dùng màu sắc để vẽ tranh, nhà điêu khắc cùng đường nét để khắc họa, nhạc sĩ dùng âm nhạc để nói lên nỗi lòng của mình thì nhà văn lại dùng ngòi bút để tạo ra đứa con tinh thần của mình thì ngôn ngữ chính là chìa khóa vạn năng để thi nhân … Phần 3 Mở bài bằng lí luận văn học Tác giả Ngày đăng 12/01/2022 Đánh giá 104 vote Tóm tắt Giáo sư Nguyễn Đăng mạnh đã từng nhận xét “Ở truyện ngắn mỗi chi tiết đều có vị trí quan trọng như mỗi chữ trong bài thơ tứ tuyệt. Trong đó có những chi tiết … Nội Dung Nếu họa sĩ dùng màu sắc để vẽ tranh, nhà điêu khắc cùng đường nét để khắc họa, nhạc sĩ dùng âm nhạc để nói lên nỗi lòng của mình thì nhà văn lại dùng ngòi bút để tạo ra đứa con tinh thần của mình thì ngôn ngữ chính là chìa khóa vạn năng để thi nhân … Những câu lí luận văn học hay về thiên nhiên Tác giả Ngày đăng 09/20/2022 Đánh giá 188 vote Tóm tắt Vậy nên khi bàn về truyện ngắn có ai đó đã từng nói “một tác phẩm để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng người đọc chính là xây dựng thành công tình huống truyện và … Nội Dung Nếu họa sĩ dùng màu sắc để vẽ tranh, nhà điêu khắc cùng đường nét để khắc họa, nhạc sĩ dùng âm nhạc để nói lên nỗi lòng của mình thì nhà văn lại dùng ngòi bút để tạo ra đứa con tinh thần của mình thì ngôn ngữ chính là chìa khóa vạn năng để thi nhân … Tác giả Ngày đăng 12/27/2022 Đánh giá 65 vote Tóm tắt Chỉ liếc qua những đường vân trên khoanh gỗ tròn kia dù trăm năm vẫn thấy cả cuộc đời thảo mộc” Nguyễn Minh Châu. Do hạn chế về dung lượng câu chữ, nên truyện … Nội Dung Nếu họa sĩ dùng màu sắc để vẽ tranh, nhà điêu khắc cùng đường nét để khắc họa, nhạc sĩ dùng âm nhạc để nói lên nỗi lòng của mình thì nhà văn lại dùng ngòi bút để tạo ra đứa con tinh thần của mình thì ngôn ngữ chính là chìa khóa vạn năng để thi nhân … Ngữ Văn 10 Tác giả Ngày đăng 11/26/2022 Đánh giá 83 vote Tóm tắt Những câu nói lí luận văn học hay nhất … hứng nhân bản nghiêng về đồng cảm với những khát vọng rất người của con người, cảm hứng nhân văn thiên về ngợi ca … Nội Dung Nếu họa sĩ dùng màu sắc để vẽ tranh, nhà điêu khắc cùng đường nét để khắc họa, nhạc sĩ dùng âm nhạc để nói lên nỗi lòng của mình thì nhà văn lại dùng ngòi bút để tạo ra đứa con tinh thần của mình thì ngôn ngữ chính là chìa khóa vạn năng để thi nhân … Đăng nhập Kiến thức về lí luận văn học rất cần thiết khi làm dạng bài Nghị luận văn học. Nó khiến bài làm của các em thêm sâu sắc và có căn cứ khoa học về chuyên môn đồng thời khiến vấn đề được soi chiếu kĩ càng trên nhiều bình viết dưới đây sẽ cung cấp cho các em những khái niệm cơ bản trong lí luận văn Quan điểm/ quan niệm sáng tác+ Là gì- Chỗ đứng, điểm nhìn để nhà văn sáng Phải được hiện thực hoá trong quá trình sáng Được phát biểu trực tiếp hay thể hiện gián tiếp qua các tác Nhà văn nào cũng có quan điểm/quan niệm sáng tác nhưng để tạo thành một hệ thống có giá trị thì không phải ai cũng làm được.+ Vai trò- Chi phối toàn bộ quá trình sáng tác lựa chọn đề tài, hình tượng, lựa chọn lối viết, các hình thức nghệ thụât...- Phần nào thể hiện tầm tư tưởng của nhà văn.+ Ví dụ Quan điểm sáng tác của Nguyễn Ái Quốc Hồ Chí Minh Văn học là vũ khí lợi hại phục vụ sự nghiệp cách mạng, nhà văn là người chiến sĩ tiên phong trên mặt trận văn hoá tư tưởng.+ Ứng dụngPhân tích quan điểm sáng tác của một nhà văn Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh, Nam Cao….2. Phong cách nghệ thuật+ Là gìLà nét riêng có tính hệ thống trong sáng tác của một nhà văn+ Đặc điểm- Thiên về hình thức nghệ Có sự thống nhất và vận động trong quá trình sáng tác của nhà văn.+ Vai trò- Là một trong những điều kiện quan trọng để đánh giá vị trí, tài năng của nghệ sĩ. Một nhà văn lớn phải là nhà văn có phong Thể hiện bản chất của văn chương hoạt động sáng tạo.+ Ví dụ- Phong cách nghệ thuật Xuân Diệu Thơ dù viết về đề nào cũng nồng nàn thao thiết niềm giao cảm với đời. Tư tưởng nghệ thuật độc đáo này được chuyển hoá vào hệ thống các phương tiện biểu hiện mới mẻ bút pháp tương giao; ngôn ngữ rất Tây, tinh tế; cách cấu tứ theo sự vận động của thời gian cùng giọng điệu thơ đa dạng, phong phú đủ để tái hiện những cung bậc, những biến thái tinh vi nhất, chân xác nhất của thế giới cũng như tình cảm con người.- Phong cách nghệ thuật Tố Hữu mang tính chất thơ trữ tình chính trị sâu sắc; đậm tính sử thi và cảm hứng lãng mạn; giọng điệu tâm tình ngọt ngào tha thiết; đậm đà tính dân tộc- Phong cách nghệ thuật Nguyễn Tuân tài hoa, uyên bác; cảm quan sắc nhọn phong phú; chữ nghĩa giàu có; tuỳ bút tài hoa...=> “Ngông”.+ Ứng dụngPhân tích phong cách nghệ thuật của một tác giả Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh, Nguyễn Tuân, Tố Hữu, Nam Cao, Xuân Diệu…3. Tình huống trong truyện ngắn+ Là gì- Là lát cắt của đời sống mà qua đó tính cách nhân vật được bộc lộ sắc nét nhất và tư tưởng nhà thể hiện rõ nhất.“Là một lát cắt, một khúc của đời sống. Nhưng qua lát cắt, qua khúc ấy người thấy được trăm năm của đời thảo mộc” Nguyễn Minh Châu- Biểu hiện qui luật có tính nghịch lí trong sáng tạo nghệ thuật qui mô nhỏ nhưng khả năng phản ánh lớn.+ Vai trò- Khắc hoạ tính cách nhân vật, thể hiện tư tưởng nghệ Xuất phát từ đặc trưng truyện ngắn dung lượng nhỏ, thể hiện nhân vật qua một khoảnh khắc ngắn ngủi của đời sống tiểu thuyết dài, theo sát toàn bộ cuộc đời, số phận nhân vật… => Tình huống phải giống như thứ nước rửa ảnh làm nổi lên hình sắc nhân vật và tư tưởng nhà văn => Xây dựng được tình huống truyện độc đáo là dấu hiệu của• Một tác phẩm có giá trị• Một tác giả tài năng.+ Ví dụ tình huống đợi tàu ám ảnh Hai đứa trẻ, tình huống cuộc gặp gỡ đầy éo le, oái oăm giữa quản ngục và Huấn Cao Chữ người tử tù, tình huống nhận thức Chiếc thuyền ngoài xa…+ Ứng dụngPhân tích tình huống truyện trong Chiếc thuyền ngoài xa, Vợ nhặt, Chữ người tử tù,…4. Các giá trị văn học+ Mô tả có 3 giá trị cơ bản của văn học- Giá trị nhận thức• Mang tới cho bạn đọc những tri thức sâu rộng về thế giới• Giúp con người khám phá, nhận thức, thấu hiểu sâu sắc chính bản thân Giá trị giáo dục• Đem đến những bài học quí giá về lẽ sống• Về tư tưởng Hình thành cho con người những tư tưởng tiến bộ, có thái độ và quan điểm sống đúng đắn.• Về tình cảm Giúp con người biết yêu ghét đúng đắn, tâm hồn trở nên lành mạnh, trong Giá trị thẩm mĩ• Nội dung§ Vẻ đẹp muôn hình vẻ của cuộc đời§ Vẻ đẹp bản thân con người.• Hình thức những biện pháp, thủ pháp xây dựng hình tượng nghệ thuật sinh động, giàu sức Mối quan hệ của 3 giá trị• Giá trị nhận thức tiền đề của giá trị giáo dục.• Giá trị giáo dục làm sâu sắc hơn giá trị nhận thức• Các giá trị nhận thức và giá trị giáo dục đều được phát huy tích cực nhất qua giá trị thẩm mĩ.+ Ứng dụngĐánh giá giá trị của một tác phẩm văn học. Trần Ngọc Tuấn -1. Tác phẩm bao giờ cũng tồn tại trong những hình thức thể loại nhất định. Lý luận văn học đã mặc định “không có tác phẩm nào tồn tại ngoài hình thức quen thuộc của thể loại”. Truyện ngắn cũng là một thể loại tác phẩm phổ biến, nên có những đặc trưng riêng của nó. 2. Truyện ngắn thiên về lối kể kết hợp giữa sự thật đời sống với khả năng hư cấu, tưởng tượng. Khác với tiểu thuyết về dung lượng, truyện ngắn “tập trung mô tả một mảnh đất của cuộc sống, một biến cố hay một vài biến cố xảy ra trong một giai đoạn nào đó của đời sống nhân vật, biểu hiện nào đó của tính cách nhân vật, thể hiện một khía cạnh nào đó của xã hội” Nguyễn Xuân Nam, Từ điển Văn học, tập 2, NXB KHXH, Hà Nội, 1984, Một thiên truyện ngắn có thể trở thành một “tòa lầu đài” chứa đựng cả tinh thần thời đại nếu như thực sự nằm dưới ngòi bút có tài. Nhà văn chỉ cần “Vẽ một con báo qua mảng lông mà vẫn biết là con báo, qua một con mắt mà truyền được cả tinh thần” Lỗ Tấn. Trên thế giới, đạt được điều đó, số nhà văn chỉ đếm được trên đầu ngón tay Lỗ Tấn, Nam Cao… Sức mạnh trong sáng tác của các bậc thầy này phần nhiều ở tính chất điển hình và minh xác một hình tượng, trong đó con người và cuộc sống được bọc lộ. Với điển hình đó, người đọc liên tưởng đến một giai đoạn lịch sử, một thời đại dân tộc. Lúc này, truyện ngắn trở thành “tấm bia kỷ niệm vĩ đại”, trở thành “tòa đại lầu chứa đựng cả tinh thần thời đại” như Lỗ Tấn đã nói. Nếu như kịch “được xây dựng trên cơ sở những mâu thuẫn lịch sử, xã hội, hoặc những xung đột muôn thuở mang tính toàn nhân loại” Từ điển Thuật ngữ văn học, Lê Bá Hán – Trần Đình Sử – Nguyễn Khắc Phi, NXB GD, 1992, thơ chủ yếu phản chiếu cuộc sống bằng thế giới cảm xúc, nội tâm, tình cảm của chủ thể nhân vật trữ tình – nhà thơ; tiểu thuyết là loại hình “chiếm lĩnh đời sống trong toàn bộ sự đầy đặn của nó”; thì truyện ngắn thường “hướng tới việc khắc họa một hình tượng, phát hiện một nét bản chất trong quan hệ nhân sinh hay đời sống con người” từ điển thuật ngữ văn học, sách đã dẫn, là sự hội tụ đa chiều trong khoảng khắc như “mặt xén ngang của cuộc sống”. Cùng một thể loại văn xuôi tự sự như tiểu thuyết, truyện ngắn vừa có những nét chung lại có những nét riêng của mình. Đặc trưng chung của thể hiện đầu tiên ở cốt truyện. Truyện ngắn là thể loại có cốt truyện nhưng nhìn chung biến hóa hơn tiểu thuyết. Truyện ngắn có nhân vật, được thể hiện qua lời kể, trần thuật. Cả hai thể loại truyện ngắn và tiểu thuyết đều chú trọng vai trò của người kể chuyện. Song điểm khác biệt dễ thấy nhất giữa truyện ngắn và tiểu thuyết là truyện ngắn có hình thức kể chuyện nhỏ – tức là “truyện ngắn”. Nó chỉ đề cập đến một vài biến cố riêng của cuộc sống con người. Số lượng nhân vật cũng không nhiều, vì hầu hết các truyện ngắn xây dựng rất ít các sự kiện, ít biến cố. Tình tiết trong truyện ngắn vì thế thường được lựa chọn rất kỹ, chỉ ghi lại những tình huống nào tiêu biểu nhất, đủ sức cho người đọc hình dung cả quá trình sống của nhân vật. Cũng vì vậy mà “dung lượng hiện thực trong cuộc sống phản ánh có mức độ” Lê Tư Chỉ, Để phân tích truyện ngắn, NXB Trẻ, 1996, Đề tài, nội dung truyện ngắn có thể lấy ở nhiều mặt của cuộc sống, nhiều vấn đề có tính chất thời sự xã hội. Phần lớn là vấn đề đời tư cá nhân, có khi chỉ là khoảnh khắc trong đời tư đó. Việc lựa chọn đề tài, phản ánh nội dung trong tác phẩm chịu sự chi phối bởi “nhãn quan” nhà văn, trong đó xác lập “điểm nhìn” riêng cho mình là quan trọng hơn cả. Nhà văn tiến bộ luôn đứng trên mọi quan hệ giai cấp, mọi sự ràng buộc của hệ tư tưởng, nói lên tiếng nói lẽ phải của chân lý, cuộc đời. Cảm hứng thế sự chi phối âm vang, độ lắng đọng của truyện ngắn trong dòng thời gian, trong lòng người đọc. Những tuyện ngắn trường tồn mãi mãi khi nó âm ỉ bên trong những tiếng nói thầm kín của con người, những khát vọng của mọi thời đại. Nhân vật trong truyện ngắn đa phần được khắc họa bằng nội tâm chứ ít khi thông qua sự đối thoại như văn bản kịch. Nội tâm của nhân vật trong truyện ngắn là mạch chỉ xuyên suốt, quyết định cấu chốt của cốt truyện. Cốt truyện được xây dựng liền mạch với sự phát triển tâm trạng, nó “chủ yếu là nhận ra cái gì, vì vậy nó thường kết thúc theo lối chấm phá”. Kết cấu truyện ngắn cũng không chia thành nhiều thành tố phức tạp. Nó không có kết cấu chương hồi, mà chủ yếu là sự đan bệnh các chi tiết. Chi tiết là nơi gởi gắm nhiều nhất tư tưởng của nhà văn trong bất kỳ truyện ngắn nào. Nội dung của truyện ngắn thể hiện qua hệ thống chi tiết. Các chi tiết có thể xuất hiện nhiều lần, lặp lại có tác dụng nhấn mạnh chủ ý nhà văn. Có những tác phẩm rất nhiều chi tiết, các chi tiết chính được các chi tiết phụ tô bật ý nghĩa. Đối với mỗi nhà văn, việc lựa chi tiết trong truyện ngắn là hết sức cần thiết. “Ý thức về chi tiết nghệ thuật trong truyện ngắn là sức sống cảm quan thẩm mỹ đối với người cầm bút. Do dung lượng truyện ngắn hạn chế, nên sự tuyển dụng chi tiết đưa vào tác phẩm phục vụ cho chủ đề, cho tư tưởng chung, cho việc khắc họa tính cách, tâm lý nhân vật . là trách nhiệm, tài năng của nhà văn” Phùng Quý Nhâm, Thẩm định văn học, NXB Văn nghệ, 1991, Ngôn ngữ truyện ngắn thường cô đọng, súc tích. Văn phong trong truyện ngắn đóng vai trò quan trọng, tạo nên phong cách riêng của nhà văn. Giọng văn quyết định hình thức tổ chức kết cấu truyện và nội dung tư tưởng. Thể tài truyện ngắn cũng chịu sự quy định của văn phong. Lời văn bộc lộ, giải bày, suy ngẫm về thế thái nhân tình thì hình thành truyện ngắn trầm tư, thế sự; lời văn trần thuật, hoạt kê tạo nên thể tài châm biến, đả kích; lời văn phân tích, mổ xẻ về những vấn đề thời sự xã hội thì tính hiện thực cao. Vì vậy, “lời văn là yếu tố quan trọng cho nghệ thuật viết truyện ngắn. Lời kể và cách kể chuyện là những điều người viết truyện ngắn đặc biệt chú ý khai thác và xử lý, nhằm đạt hiệu quả mong muốn” Lại Nguyên Ân, Từ điển Văn học, Bộ mới, NXB Thế giới, 2004, 3. Với những đặc trưng trên, truyện ngắn là một thể loại có sức sống bền lâu, được nhiều độc giả yêu chuộng. Nó luôn không ngừng phát triển để càng ngày càng khẳng định giá trị riêng biệt mà không một thể loại nào có được. 1997 – 2021 Post Views một số thể loại văn học thơ truyện giáo án giúp học sinh cảm nhận được văn bản kịch, nghị luận căn cứ vào những hiểu biết về đặc điểm thể loại để viết bài nghị luận văn khảo Giáo án Tôi yêu em lớp 11 chi tiết nhấtA. VẤN ĐỀ CẦN GIẢI QUYẾT I. Tên bài học Một số thể loại văn học Kịch, Nghị luậnII. Hình thức dạy học DH trên Chuẩn bị của giáo viên và học sinh một số thể loại văn học thơ truyện giáo án1. Giáo viên– Phương tiện, thiết bị+ SGK, SGV, Tư liệu Ngữ Văn 11, thiết kế bài học.+ Máy tính, máy chiếu, loa…– PPDH Phát vấn, thuyết trình, nêu vấn đề, thảo luận nhóm, trò chơi2. Học sinh Sách giáo khoa, bài NỘI DUNG BÀI HỌCMột số thể loại văn học Kịch, Nghị luậnC. MỤC TIÊU BÀI HỌC1. Kiến thức a/ Nhận biết Nêu được khái niệm về kịch, nghị luậnb/ Thông hiểu Hiểu được một số thể loại văn học kịch, nghị luận;c/Vận dụng thấp Cảm nhận được văn bản kịch, nghị luận căn cứ vào những hiểu biết về đặc điểm thể dụng cao- Vận dụng hiểu biết về kịch, nghị luận để viết bài văn nghị luận văn học theo đặc trưng thể loại;2. Kĩ năng a/ Biết làm bài đọc hiểu về lí luận văn học;b/ Thông thạo sử dụng tiếng Việt khi trình bày một vấn đề mang tính chất lí luận văn học; độ một số thể loại văn học thơ truyện giáo ána/ Hình thành thói quen đọc hiểu văn bản lí luận văn học;b/ Hình thành tính cách tự tin khi trình bày kiến thức về lí luận văn học;c/Hình thành nhân cách có tình yêu văn học, hiểu biết về đặc trưng thể loại;4. Những năng lực cụ thể học sinh cần phát triển – Năng lực thu thập thông tin liên quan đến thể loại kịch, nghị luận;– Năng lực đọc – hiểu các tác phẩm văn học liên quan đến thể loại kịch, nghị luận;– Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân về thể loại kịch, nghị luận;– Năng lực hợp tác khi trao đổi, thảo luận về về thể loại kịch, nghị luận;– Năng lực phân tích, so sánh đặc điểm sự khác nhau giữa thể loại kịch, nghị luận;– Năng lực tạo lập văn bản nghị luận văn họcD. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC BÀI HỌC1. KHỞI ĐỘNG 5 phút Hoạt động của Thầy và trò Chuẩn kiến thức kĩ năng cần đạt, năng lực cần phát triển– GV giao nhiệm vụ Kể tên tác phẩm kịch, văn nghị luận đã học ở chương trình Ngữ Văn 11? – HS thực hiện nhiệm vụ – HS báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ Từ đó, giáo viên giới thiệu Vào bài Mỗi tác phẩm văn học bao giờ cũng được xếp vào một thể loại nhất định. Tìm hiểu thể loại sẽ giúp ta hiểu rõ hơn đặc điểm hình thức tổ chức của tác phẩm. Ở HKI, chúng ta đã tìm hiểu Truyện và nay, chúng ta hãy tìm hiểu hai thể loại nữa, đó là Kịch và nghị luận; – Nhận thức được nhiệm vụ cần giải quyết của bài học. – Tập trung cao và hợp tác tốt để giải quyết nhiệm vụ. – Có thái độ tích cực, hứng HÌNH THÀNH KIẾN THỨC70 phút Hoạt động của GV – HS Kiến thức cần đạt * Thao tác 1 Khái niệm GV hỏi -Nội dung kịch bắt nguồn từ đâu? -Sự thât cuộc sống – con người trong kịch có gì đặc biệt? -Hành động kịch có đặc điểm gì? Ví dụ. -Nhân vật kịch có đặc điểm gì? Ví dụ. -Ngôn ngữ kịch có mấy loại? Ví dụ. -Nhìn chung, ngôn ngữ kịch phải đảm bảo những yêu cầu gì? Ví dụ. -Những từ, câu, đoạn in chữ nghiêng, hoặc trong dấu … nhằm mục đích gì? GV bổ sung Xung đột bên ngoài, giữa nhân vật này với nhân vật khác, giữa nhân vật với gia đình, dòng họ, xã hội, thời đại…dẫn chứng Rô-mê-ô và Giu-li-ét. Xung đột bên trong – xung đột nội tâm trong tâm trạng, tâm lí, tình cảm, cảm xúc của nhân vật dẫn chứng tâm trạng Vũ Như Tô…. HS lần lượt theo SGK để trả lời và phân tích ví dụ trong các đoạn kịch đã học. – Kịch có các đặc trưng + Chọn những xung đột trong đời sống làm đối tượng miêu tả. + Những vấn đề thuộc bản chất cuộc sống được dồn nén quy tụ. + Xung đột kịch được cụ thể hóa bằng hành động kịch. Đó là tổ chức cốt truyện, nhân vật, tình tiết, biến cố. Nhân vật chính bộc lộ tính cách. + Những nhân vật được xây dựng bằng ngôn ngữ. Có 3 loại ngôn ngữ đối thoại, độc thoại, đàm thoại. + Ngôn ngữ kịch mang tính hành động và khẩu ngữ cao. GV bổ sung bi kịch xung đột giữa cái mới – cũ, cao cả – thấp hèn; kết thúc cái mới, cái đẹp, cao cả tạm thời thất bại, kết thúc bi thảm ví dụ Hăm-lét; hài kịch dùng tiếng cười hài hước châm biếm để xây dựng và kết thúc xung đột ví dụ Trưởng giả học làm sang; Nghêu, Sò, Ôc, Hến; chính kịch phản ánh xung đột trong cuộc sống hằng ngày buồn vui lẫn lộn; ví dụ Tôi và chúng ta; kịch lịch sử lấy đề tài và xung đột trong lịch sử ví dụ Bắc Sơn. GV hỏi Ngôn ngữ trong kịch có những loại nào và có gì khác biêt ngôn ngữ trong truyên, thơ? * Thao tác 2 Yêu cầu về đọc kịch bản văn học – Nêu những yêu cầu cơ bản khi đọc kịch bản văn học?I/Kịch 1. Khái niệm a/Khái niệm SGK b/Đặc trưng của nghệ thuật kịch – Xung đột và cách giải quyết xung đột kịch + Đối tượng mô tả của kịch là những xung đột trong đời sống; ở đó, những vấn đề thuộc bản chất của hiện thực được dồn nén, quy tụ , nổi bật + Xung đột kịch được giải quyết , cụ thể hoá bằng hành động kịch àđược thực hiện bởi các nhân vật kịch. – Nhân vật kịch bộc lộ đặc điểm, tính cách của mình qua ngôn ngữ kịch lời thoại.Có 3 loại đối thoại; độc thoại và bàng thoại . -Ngôn ngữ kịch mang tính hành động và tính khẩu ngữ cao. c/.Phân loại – Xét theo nội dung và ý nghĩa của xung đột à bi kịch, hài kịch, chính kịch. -Xét theo hình thức ngôn ngữàkịch thơ, kịch nói, ca kịch. cầu về đọc kịch bản văn học 4 bước – Đọc kĩ lời giới thiệu, tiểu dẫn hiểu tg, tp, thời đại và vị trí đoạn trích. – Tập trung vào lời thoại và xác định mối quan hệ, hiểu đặc điểm, tính cánh nhân vật – Phân tích hành động kịchà xác định xung đột, phân tích diễn biến, kết quả các xung đột – Từ xung đột và nhân vậtà xác định Chủ đề tư tưởng + Ý nghĩa xã hội.xung đột là cơ sở của kịch * Thao tác 1 Hướng dẫn HS đọc – hiểu văn bản GV hỏi Nghị luận là thể văn có đặc điểm chủ yếu gì? Thế nào là vấn đề? Mục đích của văn nghị luân? Làm thế nào để đạt mục đích ấy? Các thao tác chủ yếu của văn nghị luân là gì? Ví dụ vấn đề hút thuốc lá, tham nhũng, quyền sống con người trong Truyện Kiều, Ý nghĩa vãn chương, Tinh thần yêu nước của nhân dân ta… GV hỏi Xưa nay, người ta đã căn cứ vào đâu để phân loại văn nghị luân và phân loại như thế nào? Ví dụ. Thao tác 2 GV hỏi Ngoài các yêu cầu chung như đối với một văn bản văn học, cần chú ý những yêu cầu đặc thù, riêng biêt gì khi đọc – hiểu văn bản nghị luận? HS nêu và diễn giải các yêu cầu chung và riêng của văn bản và văn bản nghị luận. Thao tác 4 Hướng dẫn HS tổng kết bài họcII. Văn Nghị luận 1. Khái lược về văn nghị luận a./ Khái niệm Nghị luận là thể loại văn học đặc biệt, dùng lập luận; luận điểm; luận cứ, để bàn luận về một vấn đề xã hội , chính trị hay văn học nghệ thuật. b./ Đặc điểm – Sâu sắc về tư tưởng và tình cảm – Suy nghĩ và trình bày mạch lạc, chặt chẽ – Lập luận thuyết phục. – Ngôn ngữ giàu hình ảnh, biểu cảm, mang tính học thuật và xã hội cao. c./ Phân loại – Xét nội dung Văn chính luận; Văn phê bình văn học – Theo Trung đại Chiếu, cáo, hịch, bình sử, điều trần… – Hiện đại Tuyên ngôn, kêu gọi, phê bình, tranh luận… cầu đọc văn nghị luận -Tìm hiểu tác giả và hoàn cảnh ra đời tác phẩm -Chú ý đến luận đề, luận điểm, luận cứ và lập luận của bài nghị luận. – Phân tích nghệ thuật lập luận, nêu chứng cứ, dùng ngôn ngữ và các biện pháp tu từ. – Khái quát giá trị tác phẩm về nội dung và hình thức; rút ra bài học và tác dụng của tp với cuộc TẬP một số thể loại văn học thơ truyện giáo án 5 phút Hoạt động của GV – HS Kiến thức cần đạt GV giao nhiệm vụ – HS thực hiện nhiệm vụ – HS báocáo kết quả thực hiện nhiệm vụ Hoàn thành bảng sau Thời/ Thể Trung đại Hiện đại Nghị luận Trả lời Thời/ Thể Trung đại Hiện đại Nghị luậnChiếu, biểu, cáo, hịch, bình sử, điều trần, bài luận Chiếu dời đô, Chiếu cầu hiền, Hịch tướng sĩ, Đại Cáo bình Ngô.Tuyên ngôn, lời kêu gọi, bài bình luận, xã luận trên báo, phê bình, tranh luận, bút chiến,… Tuyên ngôn Độc lập là lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến, Đạo đức và luân lí Đông Tây, Một thời đại trong thi ca… DỤNG một số thể loại văn học thơ truyện giáo án 5 phút Hoạt động của GV – HS Kiến thức cần đạt GV giao nhiệm vụ Viết đoạn văn phân tích xung đột kịch ở đoạn trích Tình yêu và thù hận Sechxpia – HS thực hiện nhiệm vụ – HS báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ Thực ra trong đoạn trích không hề có xung đột giữa tình yêu và thù hận, chỉ có tình yêu vượt lên trên thù hận mà thôi. Xung đột ở đoạn trích Tình yêu và thù hận là xung đột tâm trạng. + Với Giu-li-ét * Tại sao chàng lại tên là Rô-mê-ô nhỉ? * Chàng hãy khước từ cha chàng và từ chối dòng họ của chàng đi hoặc nếu không chàng hãy thề là yêu em đi. * Em không là con cháu của nhà Ca-piu-lét nữa * Chỉ có tên họ của chàng là thù địch của em thôi. Chàng ơi hãy mang tên họ khác đi. Cái tên ấy có nghĩa gì đâu. Bông hồng kia nếu chúng ta gọi bằng tên khác thì hương thơm vẫn ngọt ngào. Vậy nếu chàng Rô-mê-ô chẳng mang tên Rô-me-ô nữa thì mười phân chàng vẫn vẹn mười. Rô-mê-ô chàng ơi chàng hãy vứt bỏ tên họ của chàng đi. Chàng hãy đem tên họ ấy, nó đâu phải xương thịt của chàng đổi lấy cả em đây. * Em chẳng đời nào muốn họ bắt gặp anh nơi đây. + Với Rô-mê-ô * Ca ngợi sắc đẹp của Giu-li-ét * Sẵn sàng đổi tên họ Thể hiện sức mạnh của tình yêu 5. TÌM TÒI, MỞ RỘNG 5 phút Hoạt động của GV – HS Kiến thức cần đạtGV giao nhiệm vụ + Vẽ bản đồ tư duy bài học + Tìm đọc thêm một số vở kịch nổi tiếng của Sechxpia, Molie, Lưu Quang Vũ…; một số bài nghị luận trong VH hiện đại. Từ đó, nêu ngắn gọn biểu hiện đặc trưng thể loại qua tác phẩm. – HS thực hiện nhiệm vụ – HS báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ + Vẽ đúng bản đồ tư duy + Truy cập ngữ liệu qua mạng, sách tham khảo. Căn cứ vào bài học để vận dụng làm bài. Xem thêm Giáo án Đọc thêm Bài thơ số 28 ngắn gọn nhất

lí luận văn học về truyện ngắn